Het Verborgen Juweel van Kreta – De Amari-vallei
Reis je van Rethymno naar Agia Galini of van Iraklion naar Matala? Dan loop je zomaar het mooiste geheim van Kreta mis: de betoverende Amari-vallei. Verscholen tussen de bergen Psiloritis en Kedros ligt dit groene paradijs, op 500 tot 600 meter boven zeeniveau. Hier vind je rust, frisse lucht en een landschap dat je hart steelt.
In het voorjaar veranderen de talloze kersenbomen de vallei in een zee van witte bloesem. Een maand later hangen de takken vol sappige, dieprode kersen. Lokale bewoners maken hieruit “kerseglyko” – een traditionele zoetigheid in siroop, perfect met een lepel Griekse yoghurt.
Naast kersen groeien er ook appels, olijven, druiven en talloze groenten. De velden zijn een kleurrijk lappendeken, gevoed door beekjes die uitmonden in mysterieuze grotten. In de lente bloeien overal wilde bloemen: anemonen, narcissen, orchideeën en meer.
Wandelend door het landschap hoor je enkel vogels en het zachte geluid van schapenbellen. Het Amari-dal is een plek waar de tijd stilstaat – een stukje Kretenzisch paradijs dat je niet mag missen.
Sfeervolle Dorpjes vol Karakter
De dorpen in Amari zijn klein, charmant en tegen de berghellingen gebouwd. Ze liggen buiten de gebaande paden, ver weg van het massatoerisme. Hier geen toeristenmenu’s of drukke straten – alleen rust, gastvrijheid en authentiek Kreta.
Een aanrader is het dorp Thronos, waar je kunt overnachten bij Taverna Aravanes. Vanaf het terras heb je een waanzinnig uitzicht over de vallei. Terwijl je geniet van een huisgemaakte maaltijd, droom je weg naar de tijd van de Minoërs, vijfduizend jaar geleden – toen dit dal al werd bewoond.
Ook in Gerakari kun je terecht voor een sfeervolle en rustige overnachting. Beide dorpen zijn perfecte uitvalsbases voor wandelingen, natuurbeleving en het ontdekken van het échte Kreta.
Thronos – Waar Geschiedenis en Mysterie Samenkomen
Thronos is doordrenkt van geschiedenis en wordt beschouwd als een van de vele oude steden op Kreta, mogelijk gesticht door de Doriërs of Myceners – de ware oorsprong blijft tot op de dag van vandaag in mysterie gehuld. Wandelend door het dorp ontdek je architectuur die de tand des tijds trotseert. In het hart van het dorp staat een kleine, gesloten Byzantijnse kapel: de Panagia-kerk. De sleutel wordt bewaard door de lokale tavernehouders, die je graag binnenlaten om de indrukwekkende 11e-eeuwse fresco’s te bewonderen. Vanwege hun waarde is fotograferen niet toegestaan, maar professionele foto’s zijn verkrijgbaar tegen een kleine donatie aan de kerk.
De kerk heeft binnen én buiten een mozaïekvloer met verfijnde patronen. Opmerkelijk genoeg is het vloeroppervlak tweemaal zo groot als dat van de huidige kerk, wat doet vermoeden dat er ooit een grotere, indrukwekkendere kerk op deze plek stond. De naam ‘Thronos’ suggereert dat dit ooit de zetel was van een hoge bisschop. Vermoedelijk werd de oorspronkelijke kerk gebouwd in de eerste Byzantijnse periode en verwoest rond 900 na Christus, toen Saraceense piraten het eiland binnendrongen. De huidige kerk werd later herbouwd, waarschijnlijk tijdens de tweede Byzantijnse periode, nadat Kreta was bevrijd.
Thronos is slechts één hoogtepunt – de Amari-regio zit vol met dorpjes, elk met een uniek karakter. Zelfs als je niet alles kunt bezoeken, is een rit over de kleinere wegen die het dal doorkruisen absoluut de moeite waard. Het dorp Amari zelf is een aanrader: de Venetiaanse klokkentoren biedt een prachtig uitzicht over de vallei. Verspreid over de regio liggen talloze oude kerken, elk een stille getuige van het rijke erfgoed van dit betoverende dal.
De Onontdekte Hoekjes van Amari
Wie dieper het Amari-gebied intrekt, ontdekt talloze andere dorpjes vol karakter en geschiedenis. Ze zijn misschien klein en onbekend, maar barsten van cultuur. De wegen die het dal doorkruisen zijn als draden in een wandtapijt vol verhalen uit verschillende tijdperken.
Neem Gerakari, beroemd om zijn kersenboomgaarden. Dit dorp, omgeven door weelderig groen, is een ideale plek voor wie rust en eenvoud zoekt. De vriendelijke bewoners delen met plezier verhalen over hun tradities en geschiedenis. Je kunt er een kamer huren en het langzame, ontspannen ritme van het dorpsleven ervaren.
Meronas ligt hoger op een heuvel en biedt een panoramisch uitzicht op de vallei. In het dorp staat de kerk van de Aartsengel Michaël, een Byzantijnse kerk met indrukwekkende fresco’s. Met haar stenen muren en eeuwenoude iconen ademt de plek geschiedenis.
Aan de voet van de Psiloritis ligt Fourfouras, een paradijs voor wandelaars en natuurliefhebbers. Het dorp vormt het startpunt van verschillende wandelroutes naar de bergtop. Hier geniet je van pure, ongerepte natuur in het hart van Kreta.
Ook het dorp Apodoulou is bijzonder – bekend om zijn archeologische vondsten uit de Minoïsche tijd. Opgravingen brachten hier fascinerende artefacten en bouwwerken aan het licht, die een blik werpen op het oude leven in deze regio.
De Wedergeboorte van de Kedros-dorpen
Wie door de westelijke zijde van de Amari-vallei trekt, krijgt het gevoel dat de dorpen van Kedros net zo oud zijn als het dal zelf. Maar dat is een misvatting. Deze dorpen hebben een tragisch, maar ook hoopvol verhaal. Op 22 augustus 1944, midden in de Tweede Wereldoorlog, werden ze volledig verwoest door Duitse troepen. Huizen werden opgeblazen, dorpen in brand gestoken en inwoners zonder genade geëxecuteerd. Deze gruweldaad was een vergelding voor de ontvoering van generaal Kreipe door Kretenzische verzetsstrijders en het Britse SOE – of mogelijk een manier om hun terugtrekking te verdoezelen.
In zijn boek De Kretensische Loper beschrijft George Psychoundakis hoe hij vanuit een grot op de Ida-berg de vlammen in de dorpen een week lang zag branden – een aangrijpend beeld van vernietiging.
Tegenwoordig herinneren monumenten door de hele regio aan deze tragedie. Het indrukwekkendste staat net buiten Ano Meros: een groot beeld van een vrouw die de namen van de slachtoffers in steen hakt – een krachtig eerbetoon aan de verloren zielen.
Opmerkelijk is dat het Amari-dal in oorlogstijd de codenaam Lotusland kreeg van het SOE – een naam die vrede en schoonheid oproept, in schrille tegenstelling tot de gebeurtenissen. Toch is de veerkracht van de inwoners inspirerend. Er heerst weinig bitterheid. Integendeel: de mensen van Amari behoren tot de vriendelijkste van het eiland. Start een gesprek, en voor je het weet krijg je een tas vol vers fruit mee naar huis.
Bereikbaarheid
Je bereikt de Amari-vallei via de prachtige bergweg van Spili naar Gerakari. Ook kun je via het zuiden rijden vanaf het Arkadi-klooster, of via de weg tussen Agia Galini en Tymbaki naar het noorden afslaan. Hoe je ook komt, één ding is zeker: een bezoek aan deze betoverende plek blijft je voor altijd bij.